محمدتقی عسگری،کارشناس مسائل پولی و بانکی

سنت نیکوی قرض الحسنه در آیین ما مسلمانان جهت رفع نیازهای اقتصادی و کمک به همنوعان خود همواره به همه پیروان این آیین توصیه شده و ربا به عنوان نقطه مقابل قرض الحسنه به شدت نهی و مذموم تلقی شده است. در کشور ما نهادهای گوناگونی به ترویج و ارائه این سنت نیکو می پردازند که با تمهیداتی که جهت حمایت از بانکداری اسلامی از سوی دولت  انجام پذیرفت، روند تکاملی و صعودی این نهادها نیز شتاب بیشتری به خود گرفت. سیاست کلی این نهادها ترویج بانکداری بدون ربا و حمایتهای حداکثری از اقشار مختلف جامعه علی الخصوص قشر کم درآمد است.

یکی از امور سفارش شده در سیستم اقتصاد اسلامی «ترویج فرهنگ قرض الحسنه» است. در دین مبین اسلام و مذهب تشیع به حل مشکلات برادران دینی از سوی مسلمانان تأکید فراوان شده است؛ بگونه ای که در قرآن کریم و بنا به روایات و احادیث متعدد ثواب قرض الحسنه بیش از 18 برابر صدقه دادن ذکر شده است. هدف غایی و اصلی بانکداری اسلامی بر همین مبنا و رفع نیازهای ضروری و توزیع عادلانه اعتبارات به ویژه برای آنهایی که دارای تمکن مالی و استطاعت مالی نبوده شکل گرفت که با توجه به کمبود و نقایص موجود در این بخش و نیز ترویج فرهنگ قرض الحسنه،  بانک قرض الحسنه مهر ایران  در  22  آذر سال 1386 آغاز به کار کرد.

این بانک در حال حاضر با بیش از 530 شعبه فعال در سراسر کشور در حال ارائه خدمت به هموطنان عزیز است. بانک قرض الحسنه مهر ایران با تأکید بر الگوی بانکداری اسلامی در راستای توانمندسازی و تقویت توان اقتصادی اقشار مختلف مردم جامعه و همچنین تلاش برای فقرزدایی و رفع محرومیت های اقتصادی به ویژه در مناطق کمتر برخوردار فعالیت می کند.

پرداخت تسهیلات قرض الحسنه در حوزه های اشتغال و کارآفرینی، معیشت، ازدواج ، درمان و حمایت از مددجویان سازمان های حمایتی و سازمان های مردم نهاد از جمله خدمات این بانک است. پرداخت وام‌های قرض الحسنه به بیش از 11 میلیون نفر حاصل خدمات این بانک در طول 14 سال فعالیت بوده است.

این بانک در استان ایلام نیز در سال 1386 با دو شعبه شروع به کار کرد که هم اکنون و با توجه به استقبال بی نظیر مردم از خدمات این بانک، تعداد شعب بانک قرض الحسنه مهر ایران در استان ایلام به 10 شعبه رسیده است و تا کنون توانسته با اعتمادی که در بین مردم استان به وجود آورده نزدیک به ۸ درصد نقدینگی استان را جمع آوری کند که از این منظر در نوع خود بی نظیر است. این بانک در استان توانسته تا کنون به بیش از ۶۰ هزار نفر با مبلغی بالغ بر 4850 میلیارد ریال تسهیلات قرض الحسنه اعطا کند و هم اکنون اکثریت مردم استان دارای حسابی فعال نزد بانک قرض الحسنه مهر ایران هستند.

بانک قرض الحسنه مهر ایران در استان ایلام به مدد اعتماد مردم و داشتن نیروهای جوان و متعهد و تحصیلکرده توانسته ضمن برقراری ارتباط موثر با عموم مردم در حوزه اشتغال و ازدواج جوانان نیز  فعال باشد بگونه ای که بخش عمده ای از تسهیلات ازدواج استان توسط این بانک پرداخت شده و بانک قرض الحسنه مهر ایران از پیش قراولان حذف صف طولانی تسهیلات ازدواجی در استان بوده است. بانک قرض الحسنه مهر ایران در استان ایلام از ابتدای سال تاکنون تعداد 315فقره تسهیلات ازدواج به مبلغی بالغ بر 312میلیارد ریال را پرداخت کرده  است . این بانک با هماهنگی و همکاری  بنیاد برکت به کمک رونق روستاهای استان شتافته به گونه ای که تاکنون زمینه اشتغال6200 روستایی  را به مبلغ1070 میلیون  ریال  فراهم نموده است. ضمن اینکه در حوزه حل مشکلات مددجویان کمیته امداد امام خمینی (ره) استان نیز توانسته با پرداخت150 میلیارد  ریال تسهیلات قرض‌الحسنه بخش اعظمی از مشکلات مددجویان کمیته امداد امام خمینی (ره) استان ایلام را حل کند. این بانک تاکنون 127 فقره تسهیلات به مبلغ 40 میلیارد ریال را به مددجویان سازمان بهزیستی در استان ایلام پرداخت کرده است.

این بانک در استان ایلام و برای حذف دغدغه های مربوط به سوانح طبیعی در سال ۱۳۹۹ همه روستاهای استان ایلام را از محل جریمه دیرکرد تسهیلات قرض الحسنه بیمه حوادث کرد و در راستای مسئولیت های اجتماعی خود و طی دو نوبت اقلام و تجهیزات پزشکی مورد نیاز بیمارستانهای استان را با هزینه ای بالغ بر 5 میلیارد و 300 میلیون ریال را خریداری و اهدا نمود.

همچنین بانک قرض الحسنه مهر ایران بمنظور تقویت بنیه مالی  خانوارهای ایلامی در تامین لوازم خانگی و سایر مایحتاج زندگی و نیز  تشویق و کمک به تولید داخلی با استفاده از طرح کالا کارت توانست تعداد 4500فقره تسهیلات قرض‌الحسنه کالاکارت به مبلغ 705میلیارد ریال را اعطا نماید. این نوع تسهیلات بدون سپرده گذاری و در راستای ترویج فرهنگ قرض الحسنه و تقویت بنیه مالی خانوارهای ایرانی انجام گرفته است.

هم اکنون بانک قرض الحسنه مهر ایران به نماد بانکداری اسلامی و البته  با تاکید بر قرض‌الحسنه تبدیل شده و امید است با بهره گیری از نیروهای جوان و تحصیلکرده و خلاق و نیز استفاده از ابزارهای نوین بانکی بتواند راه رشد و تعالی خود را به بهترین شکل ادامه دهد و بذر دانه ای که کاشته شده و امروز به نهالی تنومند تبدیل شده بتواند به درختی با شاخه های بسیار و با رنگ و بوی خاص و میوه های متعدد با طعم شیرین قرض الحسنه تبدیل شود.